Zwaaien en Zwerven met de Energienaald
door Susan Douwma
Van heinde en verre kwam men in 1985 kijken naar een bijzonder object. Een 55 meter hoge paal van cortenstaal. De mast was precies 10 meter hoger dan het hoogste gebouw in de stad. Deze bovenste tien meter kreeg een opening met daarin neonlicht. Het was een heel bijzonder stuk techniek; zo hoog en van staal en met zoveel neonlicht. Prachtig vond men het.
Een jaar later al werd het verplaatst!
In 1983 kreeg de kunstenaar Jan van Munster de opdracht van de Rijksdienst Ijsselmeerpolders om een beeld te ontwerpen dat een verbinding moest maken tussen de hoogbouw en de lagere wijken in de stad. Dit werk kreeg de naam De Energienaald.
Met zijn 55 meter was De Energienaald meteen het hoogste kunstwerk in de openbare ruimte in Nederland.
Het werd geplaatst in een woonwijk. Op het Leeuwarden plein. Met opzet want dat was juist het laagste punt van de stad. En met zijn kruisende wegen een centrale plek in de stad. Energie bundelt zich op dit snijpunt van beweging.
Soms leek het echter wel wat te bewegen. En dat klopte. Bij harde wind had het kunstwerk een uitslag van 6 meter. Het zwaaide en zwiepte op en neer! Bewegingstolerantie is voor degelijke constructies heel gewoon. De buurt was daar echter niet erg gelukkig mee, er onstond angst dat het werk om zou vallen.
Om de buurtbewoners tegemoet te komen werd de energienaald in 1986 verplaatst en vervangen door een (laag) kunstwerk dat op de bestaande fundering van de Energienaald werd geplaatst.
De energienaald vindt zijn bestemming dan aan de Bankierbaan vlakbij het stadhuis.
In 2002 werd de naald verplaatst naar de locatie waar hij nu nog steeds ongeveer (want begin 2022 moest hij toch weer een klein stukje opschuiven) te vinden is; de Oorweg. Deze verhuizingen waren spectaculair! Maar het waren er een paar in vrij korte tijd en aldus maken we in Almere nog wel eens grapjes over de zwervende naald. Waar zou hij nu toch weer staan?
In 2010 zijn de witte neonbuizen vervangen door led-verlichting. Recentelijk zelfs in een andere kleur. Zo werd De Energienaald ook energiezuinig.