Eén van de meest opvallende kunstwerken van Almere, alleen al dankzij de prominente opstelling op de stadswal aan de Hogering, is het schrijfkanon van Peter Zegveld uit 2001. Dit baken voor Literatuurwijk refereert natuurlijk aan het bekende gezegde:
De pen is machtiger dan het zwaard.
Deze meer dan honderdtachtig jaar oude uitspraak komt uit een toneelstuk over Richelieu. Toen Louis XIII met een samenzwering bedreigd werd en hij als kardinaal geen geweld mocht gebruiken, kwam zijn dienaar Francois hem te hulp met deze nu gevleugelde woorden.
Zegveld is een kunstenaar die experimenteert met beeld en geluid op alle denkbare manieren liefst explosief, zijn atelier is één groot laboratorium. Het was niet de enige keer dat hij een kanon in stelling bracht. Hetzelfde jaar reed in de Amsterdamse Sinterklaasoptocht zijn Snoepjeskanon mee, dat nu en dan een schot pepernoten over de menigte loste.
Jaren daarvoor maakte Peter Zegveld ook al een kanon voor zijn schilderingen, het Verfkanon. Voor iemand als Zegveld moet dat Almeerse schrijfkanon nog een van de meest brave en traditionele werken zijn dat ooit uit z’n handen is gekomen. Dat kun je bepaald niet zeggen van zijn andere kunstwerk in Almere, DYNAMICA TUMULTUS ofwel “Geroffel in de polder”. Dit was een opdracht van de Amsterdam- se galerie De Appel, een happening die zich in 1985 afgespeeld heeft op de pas vol- tooide A6 ter hoogte van Almere Haven, vlak voordat de weg werd opengesteld voor het verkeer. Stel je voor: op het nog maagdelijke asfalt is een theater ingericht met een Publiekstribune en een koor met orkestje wordt gedirigeerd door de kuns- tenaar. Maar dan, tijdens de koorzang komt een auto aanrijden die op volle snelheid dóór het theater rijdt. Wat het publiek op dat moment te horen kreeg is spectaculair, het Dopplereffect van die voorbijrazende auto samen met de klanken van koor en orkest. Ik heb het helaas gemist maar alleen het verhaal al heeft me nooit losgelaten. Op een gegeven moment begin je dan te twijfelen, is dat allemaal wel echt gebeurd? Wat doe je dan: Zegveld op- gezocht, gebeld en ja hoor, daar was zijn stem. Hij was het ook niet vergeten en attendeerde me op het boek over zijn werk EXPLODED VIEW waar ik ook de plaatjes bij dit bericht vond als definitief bewijs.
Het Schrijfkanon met op de achtergrond een binnenrijdende trein.
Het was een sensationeel experiment en ook niet ongevaarlijk, met een coureur aan het stuur en een met containers beveiligde tribune om de kans op een ongeluk zo klein mogelijk te maken. Er zullen zeker opnames van zijn gemaakt als ik zo de apparatuur op de foto’s zie en ik hoop op z’n minst dat die in ons Gemeentearchief te vinden zijn. Een unieke happening die ook alleen op dat ene moment kon plaats- vinden omdat de nieuwe autoweg pas opgeleverd en net nog niet in gebruik was. Er zijn niet meer dan twee uitvoeringen geweest met een klein publiek en je kunt nu degenen die dit live meegemaakt heb- ben alleen maar benijden.
Brans Stassen – 6/5/2020